21 october 2025, Flor Linckens
De poëzie van het afwijkende in Galerie Caroline O’Breen
In de tentoonstelling ‘Teratology’ bij Galerie Caroline O’Breen verkennen Anne Geene en Lana Mesić de schoonheid van afwijkingen. De titel verwijst naar de wetenschappelijke studie van misvormingen, maar bij Geene en Mesić gaat het niet om een klinisch label. De kunstenaars richten hun aandacht op dat wat buiten de kaders valt, op wat afwijkt van de norm en juist daardoor iets wezenlijks onthult over onze manier van kijken. Hoe kun je betekenis destilleren uit dat wat zich niet voegt naar het geheel?
Het initiatief voor deze duo-expositie kwam van Anne Geene, die Lana Mesić uitnodigde om samen te onderzoeken hoe twee verschillende perspectieven elkaar kunnen aanvullen. Ze vonden elkaar in hun gedeelde fascinatie voor verzamelen, ordenen en herwaarderen. De kunstenaars laten zien dat classificatie niet alleen kennis kan opleveren, maar ook de verbeelding kan activeren. Door hun verschillende methoden naast elkaar te plaatsen, fungeert ‘Teratology’ als een tweeluik over kijken: hoe verandert onze lezing van de natuur en de samenleving wanneer we het imperfecte centraal zetten?
Anne Geene staat bekend om haar nauwgezette, semi-wetenschappelijke manier van werken. Ze verzamelt bladeren, zaden, insecten en andere elementen uit de natuur, die ze vervolgens systematisch fotografeert, sorteert en rangschikt op vorm, kleur of patroon. Haar precieze werkwijze doet denken aan de taxonomie van achttiende en negentiende-eeuwse natuuronderzoekers, maar haar conclusies zijn die van een beeldend denker: eigenzinnig, persoonlijk en poëtisch. In haar universum krijgt het kleine betekenis, het toevallige structuur, en het schijnbaar nutteloze waarde.
Anne Geene werd in 1983 geboren in Nederland en woont en werkt in Den Haag. Ze studeerde Kunst- en Cultuurwetenschappen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, gevolgd door een opleiding Fotografie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Daarnaast studeerde ze aan het AKV St. Joost en behaalde ze een master Fotografische Studies aan Universiteit Leiden. Haar afstudeerproject ‘No 235 / Encyclopaedia of an Allotment’ werd in 2010 door NRC uitgeroepen tot het beste fotoboek van het jaar en werd vervolgens opgenomen in de collectie van het Nederlands Fotomuseum. Ze mocht onder meer de ING Unseen Talent Award (2014) in ontvangst nemen en zowel de jury- als de publieksprijs van de Volkskrant Beeldende Kunstprijs (2018). Het werk van Geene is onder meer verzameld door het Rijksmuseum, het Kröller-Müller Museum, het Ministerie van OC&W, het Ministerie van Buitenlandse Zaken, KPMG, Menzis en ING. De kunstenaar presenteerde haar werk onder meer op de h3h biënnale, in Kunstmuseum Den Haag, Stedelijk Museum Schiedam, FOMU Antwerpen, en in de eregalerij van het Nederlands Fotomuseum. Ze nam bovendien deel aan residentieprogramma’s in het Vincent van Gogh Huis en de Verbeke Foundation.
Lana Mesić deelt Geenes nieuwsgierigheid naar dat wat niet onmiddellijk zichtbaar is. Haar interdisciplinaire praktijk beweegt zich tussen fotografie, sculptuur en installatie, en onderzoekt de onzichtbare krachten die ons leven sturen: macht, herinnering, identiteit en spel. Vaak neemt ze het alledaagse als uitgangspunt om daarmee grotere maatschappelijke of psychologische processen bloot te leggen. Eerder onderzocht ze onder meer de economische crisis van 2008, de Rwandese genocide en de nasleep van de Joegoslavische oorlogen. Daarbinnen zoekt ze vaak naar de menselijke ervaring, naar betekenis binnen de chaos. Ze formuleert daarbij geen concrete antwoorden, maar nodigt de kijker uit om het ongemak dat hoort bij ambiguïteit te omarmen. Humor, spel en een vleugje ironie vormen daarbij zachte instrumenten van verzet.
In de tentoonstelling in Galerie Caroline O’Breen presenteert ze onder meer ‘Teratology Pawns’, individueel of in rasters van honderd. Deze werken bestaan uit beschadigde pionnen: kleine houten buitenbeentjes die ze verzamelde tijdens een langdurend onderzoek. Elk exemplaar draagt een kras, een barst of een scheve laklaag en vertelt ons daarmee op microniveau iets over kwetsbaarheid en veerkracht. Voor het monumentale werk ‘Čov(j)eče, ne ljuti se!’ (een verwijzing naar de voormalig Joegoslavische variant van ‘Mens erger je niet’) gebruikte Mesić 18.245 met de hand beschilderde pionnen om verzoening, collectieve herinnering, onopgeloste spanningen en samenwerking te verbeelden. Het werk herinterpreteert de ondertekening van de Dayton-akkoorden, die in 1995 in Parijs werden bekrachtigd en een einde maakten aan de Bosnische Oorlog. De pionnen vormen samen een reconstructie van de iconische foto waarop de belangrijkste ondertekenaars (Alija Izetbegović, Slobodan Milošević en Franjo Tuđman) aan tafel zitten met wereldleiders als Bill Clinton en Jacques Chirac achter hen. Door dit historische moment opnieuw tot leven te brengen in een veld van pionnen, onderzoekt Mesić hoe macht en kwetsbaarheid onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, en hoe broos vrede blijft zolang het spel voortduurt.
Lana Mesić werd in 1987 geboren in het voormalige Joegoslavië en woont en werkt in Rotterdam. Ze studeerde Fotografie aan het AKV St. Joost. In 2016 won ze deelname aan de Grolsch Unseen Residency en in 2017 stond ze op de longlist voor de Prix de Rome. Haar werk was onder meer te zien in BRUTUS, V2_Unstable, Stedelijk Museum Schiedam, het Goethe Instituut, het Nederlands Fotomuseum, de Pirelli Photo Biennial, het Internationaal Strafhof in Den Haag, Wereldmuseum Amsterdam en verschillende internationale kunstbeurzen. Haar bevindt zich in de collecties van het Stedelijk Museum Schiedam, het AMC en het LUMC.
