26 november 2024, Flor Linckens
Zeeland als diorama: de tijdloze landschappen van Jeroen Hofman
Tot en met 7 december presenteert Galerie Wouter van Leeuwen in Amsterdam de tentoonstelling ‘Zeeland’ van Jeroen Hofman. De Nederlandse fotograaf staat bekend om zijn karakteristieke werkwijze: hij fotografeert vrijwel altijd vanuit een hoogwerker, zo’n twintig meter boven de grond. Deze aanpak geeft zijn beelden een uitzonderlijk perspectief, waarbij het landschap zich ontvouwt als een modern diorama en structuren en details zichtbaar worden die voor het menselijk oog vaak verborgen blijven.
Tegelijkertijd vangt hij ook details die de kijker uitnodigen om de werken van dichtbij te bekijken. Op Instagram zei Hofman: "Ik zou echt willen dat je op Instagram zou kunnen inzoomen, want details zijn alles.” In zijn fotografie legt hij de kleuren, stilte, contrasten en monumentaliteit van het landschap vast in beelden die vertrouwd aanvoelen, maar toch een wezenlijk nieuw perspectief bieden.
Hofman is geïnteresseerd in de manieren waarop mensen gebruik maken van door de mens ingerichte landschappen en reflecteert daarmee op de complexe relatie tussen mens en natuur, die soms een strijd tegen het water of de elementen weerspiegelt. Hij begon zijn carrière met het vastleggen van de oefenterreinen van het leger, de brandweer en politie in zijn serie ‘Playground’. Daarna verplaatste zijn interesse zich naar andere soorten landschappen zoals stadsparken (de tuin van de stedeling), ARTIS, de Belgische kustlijn en de Waddeneilanden. Deze landschappen hebben volgens de fotograaf een bijzondere aantrekkingskracht op onze verbeelding. Zijn werk wordt beïnvloed door de oude Hollandse meesters, zoals Jacob van Ruisdael, maar ook door fotografen als Hans van der Meer, Gregory Crewdson en Edward Burtynsky.
De foto’s van Hofman komen niet spontaan tot stand: Hofman’s praktijk wordt getekend door uitvoerig vooronderzoek met behulp van landkaarten en Google Earth, maar ook op locatie om bijvoorbeeld de stabiliteit van de grond of de ideale lichtomstandigheden vast te stellen. Het wachten op het perfecte moment vergt vervolgens uren geduld in zijn hoogwerker. Hofman legt zijn foto’s vast met een grote camera die een waanzinnige hoeveelheid details kan vastleggen in maar liefst honderd miljoen pixels. Een drone zou dit detailniveau nooit kunnen evenaren.
In de tentoonstelling ‘Zeeland’ in Galerie Wouter van Leeuwen brengt Hofman een ode aan de schoonheid van het weidse Zeeuwse landschap, een gebied dat hij herontdekte tijdens de stilte van de coronapandemie, met een familiehuisje als uitvalsbasis. Het is een plek die een bijzondere rol heeft in zijn jeugdherinneringen. Hofman zet zijn fotografie hier in om natuur en industrie, rust en beweging, en lucht en land in een harmonieus evenwicht te brengen. Elementen zoals de Zeelandbrug, windmolens en kerkjes geven zijn foto's een tijdloos karakter. Net als in zijn eerdere projecten plaatst Hofman de horizon centraal in zijn composities, waardoor het beeld in twee vrijwel gelijke delen wordt verdeeld en er een opvallend kijkdooseffect ontstaat. Door gedurende vier jaar geduldig terug te keren, in alle seizoenen en onder uiteenlopende weersomstandigheden, weet hij dat ene vluchtige moment te vangen waarin licht en landschap naadloos in harmonie samenkomen. Zijn gelijknamige boek Zeeland, uitgegeven door Hannibal Books, werd dit jaar gepresenteerd op Unseen.
Jeroen Hofman werd in 1976 geboren in Brabant en studeerde fotografie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Hij sleepte verschillende prijzen in de wacht, waaronder twee Zilveren Camera’s en een LensCulture Critics' Choice Award. Zijn werk maakt deel uit van collecties zoals die van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en werd eerder tentoongesteld in onder meer het Fotomuseum Den Haag, het Scheepvaartmuseum, het Stadsarchief Amsterdam en Clervaux Cité de l’Image in Luxemburg.
