“Als ik soms somber ben dan ga ik alleen, met statief en camera op pad. Op zulke momenten, wanneer ik alleen ben in de duinen en op het strand, ben ik op m’n gelukkigst.” De solotentoonstelling ‘Op Vlieland’ van David van Dartel zou op 19 maart feestelijk openen in ElliottHalls Gallery in Amsterdam, maar de omstandigheden vereisen dat we flexibel zijn. In dit artikel nemen we je online mee door de tentoonstelling, waarin het woeste landschap van het Waddeneiland een hoofdrol vertolkt.
Van Dartel groeide naar eigen zeggen op in een buitengewoon gemiddeld Nederlands dorp in Overijssel. In zijn werk komt zijn diepe persoonlijke relatie met Vlieland mooi naar voren. Hij komt al zijn hele leven op het Waddeneiland en hij ziet het eiland als een verlengstuk van zijn persoonlijkheid. Hij werkte er lange zomers, deed er herinneringen op die zijn persoonlijkheid vormden en hij ervaarde er liefde en vriendschap. Van Dartel: “Je zou de serie kunnen omschrijven als een soort dagboek van de ervaringen op een eiland, maar dan wel een zorgvuldig gestileerd dagboek.”
Op zijn dertiende kocht Van Dartel zijn eerste fotocamera en maakte hij zich alle technieken eigen. Dat was ook de periode waarin zijn liefde voor landschapsfotografie ontstond. Toen hij naar het westen van Nederland verhuisde en mensen ontmoette die zijn horizon verruimden werd hij uitgedaagd om te breken met geschreven en ongeschreven tradities en conventies binnen de fotografie. “Ik durfde meer. Ik ging meer experimenteren, door bijvoorbeeld meer naakt in mijn foto’s te introduceren.” Hij gebruikt naakt ook als een manier om zichzelf letterlijk bloot te geven. Het leverde een intieme en kwetsbare foto op waarbij hij naakt in de duinen ligt in het warme licht van de zonsondergang. “Ik had liefdesverdriet en voelde me die dag zo leeg en blootgegeven dat ik het nodig had om de foto te maken en te laten zien hoe ik me voelde.” Van Dartel neemt zijn camera overal mee naartoe, soms zelfs mee de Noordzee in.
Ook de vrienden van de fotograaf spelen een belangrijke rol in zijn werk. Enerzijds omdat hij een emotionele band met hen voelt, anderzijds omdat hij het gevoel heeft dat hij meer van hen kan vragen. “De foto’s komen wel spontaan tot stand, maar ik heb precies in mijn hoofd hoe ik de beelden wil hebben.” Het eiland fascineert hem ook omdat het landschap er ieder seizoen anders uit ziet, van de eindeloze zomers tot de bitter koude en stormachtige winterdagen. In het Parool vertelde hij over een minder succesvol experiment: “Afgelopen januari zijn we bij een temperatuur rond het vriespunt de zee ingegaan, maar alle foto’s waren mislukt. Toen zaten we vervolgens een uur voor de open haard te creperen en te balen. Maar uiteindelijk kunnen we er wel om lachen.
Portretfotografie en landschapsfotografie komen prachtig samen in zijn werk. Hij werkt met mooie contrasten en sfeervolle en melancholische composities die sereniteit en rust uitstralen, maar ook een zekere spanning. We zien eenzame personen in weidse landschappen of deels ondergedompeld in de schuimende zee. Soms ogen de werken afstandelijk, soms juist heel intiem en kwetsbaar. Licht speelt een belangrijke rol in zijn werk en we zien daarom zowel prachtige paars-roze zonsondergangen als stormachtige wolken en strakke witte luchten. “Ik krijg vaak te horen dat mensen melancholisch worden bij het zien van mijn foto’s.” Van Dartel probeert het gevoel vast te leggen dat hij ervaart wanneer hij zelf over het eiland loopt.
Galeriehouder Addie Elliott Vassie vertelt dat zijn werk wereldwijd verzameld wordt en Van Dartel vermeldt trots in het Parool: “Laatst kreeg ik een foto van iemand uit Chicago die mijn werk aan de muur had opgehangen met daarnaast een uitzicht op de skyline van de stad.” Het werk van David van Dartel is onder andere gepubliceerd in ID Magazine, Foam Talent Magazine en The Daily Indie en hij werkte samen met Museumnacht Amsterdam, Into The Great Wide Open, De Nederlandse Filmacademie en VPRO.nl. Hij was daarnaast een tijdje de assistent van de legendarische muziekfotograaf Gered Mankowitz, die onder andere The Rolling Stones en Jimi Hendrix vastlegde.
De tentoonstelling ‘Op Vlieland’ is tot en met 2 mei op afspraak te bezichtigen.