Magazine

20 february 2024, Flor Linckens

Laatste kans: licht, taal en code in het werk van Brigitte Kowanz

Another Time Another Place Another Place Another Time, Galerie Ron Mandos. Foto: Michèle Margot

In Galerie Ron Mandos in Amsterdam kun je tot en met 25 februari een solotentoonstelling bekijken van Brigitte Kowanz. De toonaangevende Oostenrijkse kunstenaar staat bekend om haar vernieuwende gebruik van licht als medium en haar werk daagt ons uit om het fenomeen op andere manieren te ervaren. Kowanz beschouwde licht niet alleen als een fysiek fenomeen, maar ook als een taal of een code die informatie kan dragen en genereren. Haar werken illustreren hoe licht kan dienen als een poëtisch maar ook kritisch instrument om de steeds veranderende relatie tussen mens, technologie en omgeving te bevragen. Kowanz onderscheidde zich bovendien als vrouwelijke kunstenaar in een artistiek medium dat voornamelijk werd gedomineerd door mannen.

Brigitte Kowanz, Another Place Another Time, 2000, Galerie Ron Mandos. Foto: Michèle Margot

Het oeuvre van Kowanz omvat een breed spectrum aan lichtgevende objecten, installaties en ruimtelijke ingrepen. Ze heeft hiervoor uiteenlopende materialen gebruikt, waaronder neon, LED, fluorescerende kabels, spiegels en handgeschreven teksten. De resulterende werken en hybride ruimtes vervagen continu de lijnen tussen het fysieke en het virtuele, het zichtbare en het onzichtbare, en nodigen de toeschouwer uit tot een diepgaande reflectie over ruimte en tijd. Kowanz is daarbij gefascineerd door de metafysische dimensie van licht: dat deel van de realiteit dat het materiële overstijgt en niet met onze zintuigen kan worden waargenomen. Ze keek naar licht als medium voor communicatie en kennisoverdracht en maakte veelvuldig gebruik van het morsealfabet, als een binaire code voor het overdragen van informatie met licht. In de tentoonstelling ‘Another Time Another Place Another Time’ in Galerie Ron Mandos zie je bijvoorbeeld het werk ‘Another Place Another Time’ (2000) dat de tentoonstelling deels haar naam gaf. Voor dit vierkante werk gebruikte de kunstenaar fluorescerende buizen om het paneel van acrylglas te verlichten, waarin de titel van het werk in morsecode is uitgesneden met een laser.

Another Time Another Place Another Place Another Time, Galerie Ron Mandos. Foto: Michèle Margot

In 2017 vertegenwoordigde Kowanz haar moederland op de 57e Biënnale van Venetië, in een duopresentatie met Erwin Wurm, wiens werk buiten het paviljoen te zien was. In het Oostenrijkse paviljoen onthulde Kowanz ‘Infinity and Beyond’, een reeks wandsculpturen die door het gebruik van neonlicht en soms dubbelzijdige spiegels een eindeloze lus van licht creëerden, resulterend in een oneindige virtuele dimensie. Deze installatie speelde met de tastbare ruimte van het paviljoen en de ongrijpbare wereld van conceptuele reflecties. De bezoeker kon daarbij zowel de fysieke aanwezigheid van de sculpturen overdenken als de eindeloze virtuele ruimtes die ze suggereerden. De presentatie refereerde aan belangrijke momenten in de geschiedenis van het internet, waaronder de introductie van het World Wide Web in CERN in Genève en de lancering van de eerste website, Google, Wikipedia en de iPhone, telkens vertaald in morsecode. Hiermee onderstreepte Kowanz de impact van technologische ontwikkelingen op ons leven en illustreerde ze hoe kunst ons kan helpen om de complexe relaties tussen zichtbaarheid, technologie en communicatie beter te begrijpen.

Brigitte Kowanz, Dimension, 2000, Galerie Ron Mandos. Foto: Michèle Margot

Kowanz werd in 1957 geboren in Wenen. Ze studeerde aan de Universiteit voor Toegepaste Kunsten in Wenen, waar ze vanaf 1997 ook zou doceren als professor in Transmediale Kunst. De kunstenaar presenteerde haar werk onder meer op de São Paulo Biennale, Fondation Beyeler bij Basel, Hayward Gallery in Londen, het Museum of Contemporary Art Sydney, Secession Vienna, Museum Haus Konstruktiv in Zürich, het MACRO Museo d'Arte Contemporanea di Roma en het Shanghai Art Museum. Ze maakte daarnaast meer dan vijftig werken voor de openbare ruimte. Sinds haar overlijden in 2022 wordt haar nalatenschap beheerd door haar zoon, kunsthistoricus Adrian Kowanz, met wie ze jarenlang nauw samenwerkte.

De tentoonstelling ‘Another Time Another Place Another Time’ van Brigitte Kowanz zal nog tot en met 25 februari te zien zijn in Galerie Ron Mandos in Amsterdam.

Dans cet article

Flor Linckens

Abonnement gratuit au magazine

Articles, interviews, spectacles et événements. Livré dans votre boîte aux lettres chaque semaine.

20 february 2024, Flor Linckens

Laatste kans: licht, taal en code in het werk van Brigitte Kowanz

Expositions actuelles