16 january 2020, Oscar van Gelderen & Manuela Klerkx
De keuze van... Philippa van Loon
In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Philippa van Loon (Kunstenaar en verzamelaar, 55 jaar)
Wat betekent kunst voor jou?
Kunst is mijn favoriete universele taal: het gaat niet per se om woorden maar om beelden en verbeelding, om associatie en imaginatie. Het is voor mij een soort manna, goddelijk voedsel, dat alles kan uitdrukken op de meest verrassende en diepgaande manier. Er zijn geen grenzen, alles kan, iedereen heeft een stem, alles kan verteld en gezien worden. Alles en iedereen is net anders, ieder heeft net weer een andere visuele taal, een andere combinatie van referenties en culturen. Ik kan er echt nooit genoeg van krijgen, in die zin heb ik ‘kunst-boulimie’. Met mij naar de Biënnale in Venetië gaan is een soort marathon, ik probeer alles te zien, van opening tot sluitingstijd! Maar als ik iets niet goed vind, race ik er langs, om ruimte over te houden voor wat me wel boeit.
Laurence Aëgerter, Compositions Catalytiques II, (Metsu), 2019, Caroline O'Breen.
Al vroeg ben ik met kunst en kunstenaars in aanraking gekomen, via mijn vader, die Museum Van Loon oprichtte, een museum vol oude meesters en eeuwenoude kunstwerken, en via mijn moeder, die een hedendaagse kunst galerie runde. Ik voelde me al heel jong aangetrokken door kunstenaars. Als we op atelier bezoek gingen, dacht ik: dit is het universum waarin ik wil leven! Ik voel me hier thuis, vrij, geïnspireerd, echt. Ik ben naar de kunstacademie in Londen gegaan, en maak nog steeds eigen werk.
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Ik hou in de gaten wat er voor tentoonstellingen er in musea, in galeries en in instituten plaatsvindt. In Nederland boffen we ontzettend met vele instellingen, door het land heen gespreid, die interessante programma’s bieden op het gebied van hedendaagse kunst, zoals Museum Boijmans Van Beuningen, Bonnefantenmuseum, Museum Arnhem, Museum Voorlinden, FOAM, De Fundatie. Ik kijk ook veel op Instagram, om te zien wat er overal ter wereld gebeurt, gemaakt en tentoongesteld wordt.
Waar bekijk je het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
Een groot retrospectief vind ik gaaf, zoals Antony Gormley in de Royal Academy of Arts in 2019. Als je ziet wat voor middelen beschikbaar zijn gesteld om zijn visie te etaleren, is dat erg indrukwekkend – een soort mega-ervaring. Verder kijk ik graag overal waar er maar kunst is: op beurzen, in galeries, bij open dagen van de Rijksakademie of De Ateliers. Ik vind het extra leuk om een nieuw jong talent te ‘ontdekken’, om te zien waar jonge kunstenaars in het algemeen mee bezig zijn.
Iris van Dongen, Uschikake, 2017, Galerie Stigter Van Doesburg.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
Ik heb geen vast patroon in mijn aankoopbeleid, hoewel ik het erg moeilijk vind om me in te houden tijdens beurzen zoals Unseen of Art Rotterdam. Er is altijd wel iets (vaak meerdere werken!) dat ik graag wil kopen, dus gebeurt dat dan ook. Ik koop zowel unieke werken als werk in oplage: foto’s, video, schilderijen, tekeningen, beelden, het maakt niet uit, als het me maar aanspreekt. Ik heb de laatste tijd vaker fotografie gekocht, waarom weet ik niet, misschien omdat het medium veel wordt gebruikt, en vaak relatief betaalbaar is vanwege de oplagen.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
Ik koop soms direct van de kunstenaar, als ik die ken, maar ik koop ook graag in galeries. Ik bewonder het werk dat een galerie doet en vind dat ze gesteund moeten worden. Ze zijn vaak de eerste die een kunstenaar ontdekken en supporten, met een tentoonstelling en soms door de productiekosten voor hun rekening te nemen. Ze doen enorm hun best om werken in de juiste verzamelingen te plaatsen. Het is vaak een lange weg, waar je geduld en vertrouwen moet hebben, want je ‘klanten’ zijn niet altijd bereid om in een kunstenaar te investeren die nieuw en onbekend is. Het is bovendien altijd leuk om van gedachten te wisselen over de kunstenaar, ze geven je extra inzicht in het werk. Je hebt vaak vanzelf een speciale band met een galerie die dezelfde soort kunst goed vind als jijzelf.
Ik heb tot nu toe nooit online kunst gekocht. Ik kan me voorstellen dat ik fotografie online zou kunnen kopen, of iets dat ik al in het echt gezien heb. Maar ik vind dat er al zo veel aanbod is bij galeries en op beurzen dat ik daar al erg tevreden over ben.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
Ik mag gelukkig zelf bepalen wat ik koop, want dat doe ik met mijn eigen centen! Ik vind het wel belangrijk dat mijn man en mijn kinderen het werk mooi vinden, maar tot nu toe is nog niets tegengehouden...
Katinka Lampe, 4050185, 2018, Galerie Ron Mandos.
Ik ben al jaren bevriend met Diana Stigter, al sinds zij en Annette Gelink de Bloom galerie hadden. Ik ga ook graag bij AKINCI kijken, want ik vind dat zij interessante en diverse jonge kunstenaars tonen, en hetzelfde geldt voor Lumen Travo. Bij Caroline O’Breen kijk ik graag, want ze toont kunstenaars die met het medium fotografie werken, maar geen klassieke fotografen zijn.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?Als ik de loterij zou winnen, zou ik een grote verzameling van vrouwelijke kunstenaars aanleggen, met als numero uno Louise Bourgeois, gevolgd door Sophie Calle, Marlene Dumas, Rineke Dijkstra, Tracy Emin, Joana Vasconcelos, Sarah Lucas, Rebecca Horn, Marina Abramović, Melanie Bonajo… en nog vele anderen.
Wie zijn jullie favoriete kunstenaars (op Gallery Viewer), en waarom?
Ik vind het werk van Laurence Aëgerter erg goed, het is altijd verrassend en conceptueel gezien super interessant. Ik ken haar al meer dan 10 jaar, ze heeft in Museum Van Loon een solotentoonstelling gehad, en ik heb haar ook bij een conservator in Arles geïntroduceerd, waar ze ook tentoongesteld heeft. Zelf heb ik van Laurence haar serie foto’s uit het Rijksmuseum, getiteld ‘Het Apparaat’.
Ik zocht een ‘portretschilder’ om portretten van mijn kinderen te maken, omdat het nou eenmaal een familietraditie is, en ik graag de nieuwe generatie voor de toekomst wilde vastleggen. Katinka Lampe vind ik juist zo goed omdat ze geen traditionele portretschilder is: ze schildert eigenlijk wezens die ze interessant vind, omdat ze opzoek zijn naar hun identiteit, omdat ze nog niet weten wie ze precies zijn, maar wel heel erg met hun image bezig zijn via sociale media en selfies, en al heel jong een idee hebben hoe ze eruit willen zien.
Iris van Dongen maakt ook op een prachtige manier – en met gemengde technieken – eigentijdse portretten, met referenties aan kunsthistorische werken.
Van Melanie Bonajo heb ik nog geen werk, maar ik vind haar wel een van de interessante jongere kunstenaars. Haar universum is totaal uniek en verfrissend vrij, en toch vol met referenties aan allerlei soorten culturen en maatschappelijke verschijnselen. Toen ik haar films voor de eerste keer zag, deed het me aan niets denken wat ik al eerder had gezien, het was een nieuwe beeldtaal.
Melanie Bonajo, Cuddle Coven, 2019, AKINCI.
Bekijk de Instagram van Philippa van Loon
Bekijk de Website van Philippa van Loon
