08 august 2023, Flor Linckens
De magie van het schemerlicht: een mysterieuze tentoonstelling in Frank Taal Galerie
In Frank Taal Galerie in Rotterdam is tot en met 27 augustus een mysterieuze tentoonstelling te zien: alleen op donderdagen, vrijdagen en zondagen en alleen tijdens de avondschemering. De expositie ‘Dämmerung’ laat ons bewuster stilstaan bij dit overgangsmoment.
De avondschemering, een moment waar dag en nacht in elkaar overgaan, is omhuld met een zekere mystiek en schoonheid. Het mysterie ligt deels in het ongrijpbare karakter ervan. Het is een kortstondig moment dat een brug vormt tussen twee werelden: de heldere en bekende dag, en de stille, onbekende nacht. De schaduwen worden langer, en het laatste licht speelt een spel met onze zintuigen, waardoor vormen en kleuren vervagen en onze zintuigen zich tegelijkertijd verscherpen. De avondschemering kan ook symbool staan voor het onbekende en het onzichtbare. In veel culturen en verhalen wordt dit tijdstip geassocieerd met een zekere magie en mysterie. In de stilte en kalmte die de avondschemering met zich meebrengt, vinden sommigen een moment van reflectie en rust. Anderen voelen zich juist aangetrokken tot de geheimzinnigheid en het onbekende. De combinatie van deze schoonheid en onderliggende symboliek maakt de avondschemering tot een moment dat kunstenaars en schrijvers al eeuwen inspireert. Ondanks het feit dat het een dagelijks terugkomend fenomeen is, blijft er een belofte van betovering.
Aan het begin van de expositie worden de werken nog door verlicht door het resterende daglicht, maar tegen het einde zal je als bezoeker mogelijk je eigen lichten moeten aanwenden. Aangezien de langste dag van het jaar (21 juni) achter ons ligt zullen de dagen gedurende de zomer bovendien steeds korter worden. De tentoonstelling zal echter nooit helemaal in duisternis gehuld zijn, aangezien Rotterdam ook nooit volledig donker is.
De beperkte beschikbaarheid geeft de tentoonstelling een gevoel van exclusiviteit: als bezoeker heb je het gevoel samen onderdeel te zijn van een bijzondere en immersive ervaring. Het bekijken van kunst in de schemering zorgt er bovendien voor dat andere zintuigen worden aangescherpt: je wordt je meer bewust van geluiden, geuren en texturen. Omdat ook de kunstwerken thema's bevatten die gaan over overgang, mysterie of reflectie versterkt de avondschemering deze thema's, waardoor je als bezoeker een diepere en meer persoonlijke band voelt met het werk.
De werken van de Belgische kunstenaar Pieter Jan Martyn hebben zelfs in het daglicht iets schemerigs, alsof je door je wimpers naar een gebeurtenis of herinnering kijkt. Historische foto’s vormen niet zelden het uitgangspunt voor zijn werk. Hij is daarnaast geïnteresseerd in zijn onderbewustzijn en werkte ook een tijdje samen met een hypnotiseur. De cyanotype-installaties van de onlangs afgestudeerde kunstenaar Vincent Zanni verwijzen naar herinneringen die langzaam vervagen.
Soms wordt die schemering figuurlijk geïnterpreteerd, zoals in het werk van Aldo van den Broek, die dieper in gaat op de overgangsperiode in Oost-Europa die volgde op het communisme. Sommige werken, zoals ‘Palimpsest’, zijn geïnspireerd door de iconische Brutalistische architectuur in het Oost-Europese landschap. Marcel Wesdorp is bekend vanwege zijn veelal monochrome digitale landschappen, waarvoor hij gebruik maakt van 3D-software, cartografie, satellietdata en topografie. De resulterende landschappen zijn eenzaam en tijdloos en onderstrepen de nietigheid van de mens.
Je ziet in deze expositie werk van Aldo van den Broek, Jessica van Deursen, Otto Egberts, Jasper van den Ende, Johnny Mae Hauser, Daan den Houter, Marilou van Lierop, Pieter Jan Martyn, Mike Ottink, Marcel Wesdorp en Vincent Zanni.
