In de rubriek ‘De keuze van…’ laten we een keur aan kunstliefhebbers (van incidentele kopers tot kunstprofessionals) aan het woord over hun beleving van kunst, en vragen we naar hun voorkeuren: waar zien ze het liefste kunst? Waar kopen ze, en vooral: wie kopen ze? In dit deel Albertine Zoetmulder-Sanders (fractievoorzitter VVD Bloemendaal, bestuurslid Lacda en Museum Haarlem, 50 jaar)
Wat betekent kunst voor jou?
Kunst is heel belangrijk voor mij. Ik weet niet beter dan dat kunst in mijn leven was. Kunstenaars lopen altijd vooruit met hun kijk op de werkelijkheid. Ik zit in de lokale politiek, en heb daardoor veel met maatschappelijke issues te maken, problemen van deze tijd. Vaak zijn kunstenaars al langer bezig die problemen aan de kaak te stellen, zoals bijvoorbeeld de klimaatproblematiek de afgelopen twintig jaar. Nu zie je veel aandacht voor diversiteit. Ik val op een kunstwerk, of niet. Gek genoeg hoef ik niet het hele verhaal en achtergrond van de kunstenaar en het werk te kennen om een werk uit te kiezen.
Dit artikel voor Gallery Viewer zoomt in op míjn keuzes en context, maar kunst kijken en kopen is ook echt iets wat mijn echtgenoot en ik samendoen. Het is een verbindende factor, we doen het samen.
Kunst heeft voor mij ook een sociaal aspect. Zo zijn mijn man en ik lid van een kunstclub, waar ik in de aankoopcommissie zit en waarmee we elk jaar ook een buitenlandse reis maken naar een grote stad, vaak een centrum voor moderne kunst, en meestal is de timing zo dat we met z’n allen een beurs bezoeken. Naast rondleidingen in musea, doen we ook altijd een galerietour en gaan we op atelierbezoek. Het is heel inspirerend om met een groep gelijkgestemden op reis te zijn. Iedereen heeft een andere invalshoek met het kijken naar kunst, we leren dan veel van elkaar.
Heb je kunst van huis uit meegekregen of heb je zelf je pad moeten vinden?
Ik ben ermee opgegroeid, zowel mijn grootouders als mijn ouders zijn bekende kunstverzamelaars. Zij namen ons veel mee naar musea en galeries, zowel op reis als in Haarlem, Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Ik herinner me dat ik met mijn grootvader in Parijs bij een tentoonstelling van Armando was. Hij spoorde me aan om echt goed te kijken, door te zeggen dat ik nog eens terug moest lopen en moest doen alsof ik er een mocht uitzoeken. Als kind kreeg ik voor belangrijke verjaardagen een kunstwerk cadeau. In de tijd dat mijn broer voor Livingstone gallery werkte, hebben we veel werken via hem aangekocht. Op beurzen kwamen we ook altijd familieleden tegen. Hoe trots was ik dat ik een werk van Liet Heringa kocht, waarvan mij verteld werd dat zojuist mijn grootvader er ook een had gekocht! Later bleek dat het een werk was dat het begin van de samenwerking van Heringa/Van Kalsbeek markeerde. Een belangrijk werk, dus. Later hebben we nog een Heringa/Van Kalsbeek gekocht.
Wij proberen onze drie zoons ook bij de kunst te betrekken. We gaan met hen naar musea tentoonstellingen en beurzen. Op onze beurt hebben wij hen ook weer kunstwerken cadeau gedaan, op verjaardagen. Laatst was ik met alle drie de zoons bij de opening van de tentoonstelling ‘The Factory’ van Carlos Amorales in het Stedelijk Museum! Dat inspireerde, al die vlinders die zo weg wilden vliegen, en ze mochten ook nog op de bekkens slaan zo hard als ze konden!
Waar haal je je informatie over het wel en wee in de kunstwereld vandaan: krant, vakbladen, televisie, online?
Ik kijk heel intuïtief naar kunst, daar heb ik helemaal niet zoveel informatie voor nodig. Dat komt omdat ik ermee ben opgegroeid en niet alleen zelf keuzes heb leren maken, maar ook zag hoe dat bij ouders en grootouders ging. Natuurlijk lees ik erover in kranten en tijdschriften, maar vaak volg ik galeries in hun keuzes. Zij geven mij de informatie die ik nodig heb.
Waar bekijk je het liefste kunst? In een galerie, museum, een beurs of online?
Ik ga graag naar galeries, musea en naar de belangrijke beurzen: in Nederland en soms ook in het buitenland. Ik bekijk kunst het minst online, ik gebruik het internet vooral om dingen op te zoeken.
De grote beurzen in Nederland zijn wel belangrijk voor ons. Mijn man en ik zetten altijd een kruis in de agenda voor Art Rotterdam en Unseen Amsterdam. Vooral op Art Rotterdam hebben we de laatste jaren veel gekocht. We vinden het een inspirerende beurs, er hangt veel nieuws en we komen er ook altijd veel bekenden tegen, en ook dat werkt weer inspirerend.
Hoe vaak per jaar koop je kunst? Koop je werk in oplage of liefst uniek werk?
We kopen meerdere keren per jaar kunst, zowel werk in oplage als uniek werk. We kopen ook veel fotografie, dat is natuurlijk een medium van deze tijd, dus ontkomen we er niet aan dat het in oplagen gaat. Wel letten we steeds meer op de oplage, en het is natuurlijk niet voor niets dat er een trend opkwam van fotografie werken waar ook iets aan was toegevoegd, om een werk uniek te maken.
En waar koop je dan: in de galerie, op een kunstbeurs, op een veiling of online?
We kopen zowel in galeries (heel veel verschillende) als op kunstbeurzen. Eigenlijk nooit online of op een veiling.
Is het belangrijk dat jij en je partner het altijd eens zijn over een aankoop? Hoe beslis je/jullie?
Mijn man en ik kopen in principe altijd samen. Een werk moet ons beiden iets doen. Als we het niet eens zijn, dan kopen we het niet. Soms zijn we het wel eens over dat we iets van een kunstenaar willen hebben, maar niet over welk werk. Daar hebben we het dan over en meestal komen we er wel uit.
Is er een galerie waar je een speciale band mee hebt?
Ik gaf al aan dat we een periode veel bij Livingstone gallery hebben gekocht. Zo hebben we werken van Raquel Maulwurf, Jan Wattjes, Klaas Gubbels, Yuri Matsumoto en Hugo Tieleman.
De laatste jaren hebben we ook vaker werk gekocht bij Galerie Stigter Van Doesburg: een foto van Elspeth Diederix en een prachtig werk van Maaike Schoorel. Het werk van Elspeth kozen we op Unseen Amsterdam uit de prachtige wand die de galerie toen had gemaakt met alleen maar foto’s van Elspeth. Het werk van Maaike kocht ik grappig genoeg gewoon in de galerie, toen ik even een werk voor mijn ouders moest ophalen! Het trok mijn blik om zijn eenvoud.
Als je onbeperkt budget had, van wie zou je dan een werk aankopen?
Met de kunstclub zijn we vorig jaar naar Tel Aviv geweest. Daar zijn we toen ontvangen in een galerie die een tentoonstelling van Guy Yanai had. De hele galerie hing vol met nieuw werk en we waren met z’n allen zeer onder de indruk. Toen mijn man en ik vervolgens op de PAN bij FLATLAND binnenliepen, zagen we een werk van hem hangen. Ik was gelijk verkocht. Het werk was alleen veel duurder dan we gewoonlijk voor een kunstwerk willen uitgeven, dus kochten we het niet. Uiteindelijk heb ik het als verrassing gekregen, voor mijn 50e verjaardag.
Het werk ‘La Colombe d’Or’ beeldt de tuin af van La Colombe d’Or in Saint-Paul de Vence, met een werk van Alexander Calder aan de rand van het zwembad. Voor mijn verjaardag hebben we daar met het hele gezin gegeten, en een foto gemaakt geïnspireerd op het werk zoals het hier nu aan de muur hangt. Als cadeautje terug heb ik voor de verjaardag van mijn echtgenoot bij Upstream een werk van Constant Dullaart gekocht. Fascinerend hoe hij de corporate wereld en kunst verbindt. Dat vond ik passend.
Wie zijn jullie favoriete kunstenaars (op Gallery Viewer), en waarom?
Dit vind ik een hele moeilijke vraag! Er zijn zoveel kunstenaars waar we van houden en in de loop van de tijd werk van hebben gekocht. Naast de hierboven genoemde kunstenaars en galeries wil ik nog noemen:
Van Jan Wattjes hebben we een prachtig werk gekocht op Art Rotterdam bij Livingstone gallery, genaamd ‘Mary Boone, NYC II’. Het trok ons aan om zijn eenvoud, maar ook diepte en kracht, het werk is helemaal wit en toch herken je wat het is: de voorkant van de galerie in New York. Als kroon op onze keuze staat het werk ook op de cover van het boek The White Cube Concept.
Van Rik Smits bezitten we een droomstad als maquette. De sky is de limit! We bouwen maar door!
Sylvie Zijlmans’ ‘Guilty’ kochten we bij Tanya Rumpff: wat hebben de meisjes onder de tafel voor stouts gedaan? Ik loop er elke dag langs in de hal, het verveelt nooit!
Last but not least wil ik nog Laurence Aëgerter noemen. We hebben van haar een foto van een kerk gekocht bij Galerie Caroline O’Breen, die alleen met zonlicht te zien is. Ik ken haar ook via het project ‘De Palmenkolonie’ wat zij op uitnodiging van Land Art Contemporary, waar ik als bestuurslid een rol speel, probeert te realiseren op het grondgebied van de Koloniën van Weldadigheid, in Frederiksoord. Ze zet haar kijkers echt aan het denken, fascinerend!
Bekijk de Instagram van Albertine Zoetmulder-Sanders