09 june 2023, Flor Linckens
De schoonheid van zout
In Galerie Franzis Engels in Amsterdam is tot en met 24 juni een solotentoonstelling te zien van Kees de Vries. Licht en reflectie vormen een belangrijk element in het ervaren van zijn werk, dat laat denken aan een onberispelijke laag sneeuw. De Nederlandse kunstenaar maakt voor zijn installaties en schilderijen gebruik van een terugkerend materiaal: zoutkristallen. Zijn sculpturen en wandwerken ogen tegelijkertijd fragiel en robuust.
Kees de Vries, Zout met silicium, 2016, Galerie Franzis Engels
De Vries beschouwt zout als een van de mooiste materialen, niet op zijn minst vanwege de reflecterende en minimalistische aspecten ervan. Je kunt het laten groeien op manieren die zich niet altijd even makkelijk laten voorspellen.
De Vries: “Jarenlang ben ik gefascineerd geweest door zout, de puurheid, schoonheid van de kristallen, maar ook het mysterie van het verdwijnen en weer groeien van de zoutkristallen. [Ik hou van] de stille kracht die zout uitstraalt. Door de historie heen zijn er allerlei krachten aan zout toegekend, ingegeven door religies of geomantische tradities. Door zout te gebruiken roep ik de onbewuste emoties op die mensen door de eeuwen heen hebben gehad bij het zien en gebruiken van zout.”
De Vries is geïnteresseerd in de vele historische betekenissen en associaties rondom zout, maar ook in de alledaagsheid van het materiaal. De kunstenaar associeert het ook met een belangrijke en verbindende menselijke traditie: het eten en drinken in gezelschap. In zijn meest recente reeks gebruikt hij het op een metaforische manier, verwijzend naar het gezegde om iets 'met de mantel der liefde te bedekken’.
Kees de Vries, Faded glory, 2021, Galerie Franzis Engels
Zout is een materiaal dat zich niet bij uitstek laat lenen voor het maken van kunst. Het heeft een inherente mate van instabiliteit wanneer het verwerkt wordt: het neigt te verkleuren als het in contact komt met hars en als er teveel vloeistof aan te pas komt dan lost het op. Als het opdroogt op een doek dan brokkelt het zout na een tijdje af. Het kan bovendien een corrosieve werking hebben wanneer het gecombineerd wordt met metalen. Het feit dat De Vries het materiaal nu meester is is het resultaat van tientallen jaren aan experimenten — onder andere met schoonmaakmiddelen en zwavelzuur — waardoor hij de zoutkristallen nu op een duurzame en stabiele manier kan vereeuwigen. De Vries maakt voor zijn sculpturen voornamelijk gebruik van grof zeezout, soms gecombineerd met andere materialen als geoxideerd koper, marmer, zand en zeewier. Aan de basis liggen verdampingsprocessen, gecombineerd met een harssoort waar bepaalde UV-filters in verwerkt zijn.
Kees de Vries, Covered by Beauty # 10, 2023, Galerie Franzis Engels
De Vries studeerde aan de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in Den Bosch. Hij heeft lange tijd veel gereisd om inspiratie op te doen en verschillende culturen te ervaren: van Vietnam, IJsland en de Faeröer eilanden tot Zuid-Afrika, Mexico, Kenia en Rusland. Na 2008 besloot hij te stoppen met het maken van verre reizen omdat hij zich zorgen maakt over de impact die het heeft op de verandering van het klimaat.
