13 december 2022, Flor Linckens
Drie kunstenaars die ons anders naar de wereld laten kijken
In galerie EL in Welle — gelegen tussen Brussel en Gent — is tot en met 18 december een groepstentoonstelling te zien met werk van drie kunstenaars: Greet Billet, Arash Fakhim en Cléo Totti. Hoewel hun praktijken en kunstwerken erg uiteenlopen hebben ze één ding gemeen: ze laten ons op een nieuwe manier kijken naar de wereld om ons heen.
De Belgische kunstenaar Greet Billet onderzoekt in haar haast wetenschappelijke praktijk de verhouding tussen de analoge en digitale manieren waarop kleuren weergegeven worden. Ze kijkt daarbij ook naar de menselijke waarneming en constateert daarbij dat het waarnemen van kleur (en daarmee: licht) helemaal niet zo objectief is als vaak gedacht wordt — waarmee kleur meteen een veel ongrijpbaarder en immateriëler fenomeen wordt. Billet probeert beeld daarbij terug te brengen naar de meest elementaire vorm en kwam daarbij uit bij de binaire code, waarna ze het beeld overzet naar een ander, analoog medium. Dat resulteert vaak in site-specifieke werken. De kunstenaar is gefascineerd door de overgang van kleuren: van analoog naar digitaal (en vice versa). Haar gebruik van spiegels verwijst naar het werk van de invloedrijke Italiaanse schrijver Umberto Eco, die onder meer stelt dat een spiegel niets kan interpreteren, maar enkel objectief kan reflecteren: er wordt een vluchtige dubbelganger gecreëerd die stopt met bestaan zodra het hoofdobject of hoofdpersonage verwijderd wordt. De materialen die Billet gebruikt hebben vaak een (semi-)reflecterend oppervlak en zijn niet zelden industrieel gefabriceerd. Als kijker is het daarom haast onmogelijk om je er niet persoonlijk toe te verhouden.
De Nederlandse kunstenaar Arash Fakhim is geïnteresseerd in de manieren waarop verschillende materialen met elkaar verbonden kunnen worden, maar ook naar de gedachte en ongeschreven regels daar achter: waarom kiezen mensen — soms als vanzelfsprekend — voor bepaalde materialen en welke (gecodificeerde) beeldtaal schuilt daar achter? Fakhim onderzoekt hoe onvoorspelbare (maar zorgvuldig uitgekozen) materialen en methoden kunnen leiden tot onconventionele mixed-media ’schilderijen’ in verrassende texturen en composities. Hij is in het bijzonder geïnteresseerd in het precieze moment waarop de betekenis van een object verandert wanneer het een nieuwe context krijgt. De handeling is daarbij van belang, maar hij laat ook ruimte over voor toeval en experiment. Fakhim: “De materialen die ik kies zijn vaak kwetsbare of broze materialen, die ik kan vervaardigen en omzetten naar mijn eigen hand. Voordat mensen leren spreken, zien we eerst. En dan linken we de woorden aan de dingen die we zien. Terwijl, als je een beeld maakt, probeer je het ding weer te zien zoals het is, zonder daar direct woorden aan te koppelen. En dat beeld kan een bepaalde herkenning oproepen waar je het woord nog niet van weet.” In 2022 begon Fakhim aan een residentieprogramma in Mexico City.
De praktijk van Cléo Totti wordt getekend door een multidisciplinaire aanpak en varieert onder meer van sculpturen en 'schilderijen' tot performances. De Belgische kunstenaar maakt daarvoor gebruik van een veelheid aan materialen: één van de kunstwerken in de tentoonstelling in galerie EL bestaat bijvoorbeeld uit een digitale print op PVC, plastic, synthetisch haar en een ketting. Totti is geïnteresseerd in een hybride universum waarin de grenzen tussen het organische en het synthetische in elkaar overlopen. Een terugkomend thema is het menselijk lichaam in een hybride vorm, veelal in gefragmenteerde of getransformeerde staat. Ze wordt hierin onder meer geïnspireerd door het essay ‘A Cyborg Manifesto’ (1985) van de Amerikaanse professor Donna Haraway, een betoog voor meer fluïde grenzen tussen mens en dier en mens en machine en een kritische blik op de opgelegde beperkingen van gender, feminisme en politiek en de maatschappelijke codes en normen die daaruit voortvloeien. Ook het werk van Totti lijkt zich niet te laten vangen in een keurig hokje of categorie.
