In Galerie Fleur & Wouter in Amsterdam is tot en met 11 september een duotentoonstelling te zien van Dodi Espinosa en Carmen Schabracq. Beide kunstenaars hebben een bijzondere band met Mexico: Espinosa omdat hij er opgroeide en Schabracq omdat ze er in 2019 een paar maanden onderzoek deed in het kader van een residency. Als uitgangspunt voor de tentoonstelling kozen ze voor El dia del burro, een belangrijke feestdag in het geboortedorp van Espinosa waarin de ezel centraal staat.
In sommige van de getoonde werken zie je het dier dan ook letterlijk terug, evenals in symbolische en mythologische zin, maar de referenties naar Mexico zijn misschien nog wel breder. Beide kunstenaars zijn geïnteresseerd in de ambacht en tradities van het land, naar de materialen die vereerd worden — of juist niet. Zo geniet papier maché in Mexico veel meer prestige dan in de westerse kunstwereld. Voor de kunstenaars vormde het het startpunt om te experimenteren met nieuwe materialen. Zo speelt Espinosa met de connotaties die verbonden zijn aan bamboe en gipsverband en Shabracq gebruikte voor haar werken naast papier maché onder meer wilgentakken.
Espinosa werd geboren in Mexico City en kwam na een opleiding vrije kunsten aan de Escola Massana in Barcelona terecht in Antwerpen, waar hij tot op de dag van vandaag woont. De gelaagde werken van de conceptuele kunstenaar stralen vaak een bepaalde kracht of zelfs verzet uit en zijn geworteld in de (kunst)geschiedenis, persoonlijke levenservaringen maar worden ook geïnspireerd door populaire cultuur, archeologie, racisme, ontheemding, de conventies binnen de kunstwereld, sacrale kunst en lokale genezingspraktijken. Zo verwijzen de roze werken met pijlen naar de ballerina’s van Degas, naar de manieren waarop ze werden uitgebuit in een ongelijke machtsrelatie, maar de pijlen en dynamiek verwijzen net zo goed naar hun kracht en souplesse. Door de kunstwerken te vernoemen naar de individuele dansers geeft hij hen een gezicht, terwijl de werken zelf allesbehalve figuratief zijn.
In zijn helderblauwe werken (een verwijzing naar die beroemde Franse kunstenaar?) verbeeldt Espinosa een veelheid aan religieuze, sjamanistische en helende praktijken: van de Maya's en het hindoeïsme tot verhalen over christelijke heiligen. Hij mengt daarvoor graag elementen in een verwijzing naar het syncretisme, de samensmelting van verschillende religies. Espinosa kiest in zijn verbeeldingen soms juist voor de kenmerkende neuzen en schedels van de originele bevolking van het Zuid-Amerikaanse continent, wat de auteur van dit artikel liet denken aan de ontroerende Decolonize your Beauty Standards video’s op Tiktok, waarin er aandacht wordt gevraagd voor de schoonheid en tradities van oorspronkelijke bevolkingen op wereldschaal.
De Amsterdamse kunstenaar Carmen Schabracq bestudeerde schilderkunst aan de Academia de Belle Arti in Rome, gevolgd door een BA in in beeldende kunst aan de Gerrit Rietveld Academie en een MA in theaterkostuum-ontwerp aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen. Naast een residentie in Mexico rondde ze ook een werkperiode af in het atelier van het Vincent van Gogh huis in Zundert en een residentie in Bulgarije. Haar kleurrijke schilderijen, maskers, sculpturale installaties en performances worden getekend door een bepaalde theatraliteit, wat zeker ook terugkomt in haar samenwerkingen met opera- en theatergezelschappen. De kunstenaar put voor haar werk onder meer uit haar persoonlijke ervaringen en haar rol als vrouw en kunstenaar, gemixt met mythen, tradities en de kunstgeschiedenis. Schabracq is daarbij in het bijzonder gefascineerd door maskers en wat ze vertegenwoordigen: de complexe relatie die mensen hebben met hun identiteit, vaak verbonden aan bepaalde rituelen. Ook onze omgang met de dood is een terugkerend onderwerp binnen het werk van Schabracq.